به گزارش ایکنا، سعید حاجیان؛ حافظ کل، مدرس و قاری
قرآن که چند قسمتی است با سلسله درسگفتارهایی تحت عنوان «آموزش تنغیم» علاقهمندان به هنر تلاوت قرآن را با مقامات تلاوت آشنا کرده و مختصات و مشخصات هر یک از آنها را آموزش میدهد، در جلسه نوزدهم از این مجموعه با یادآوری مباحث طرح شده پیرامون مقام «
بیات» که از دو جنس بیات در پایین و نهاوند در بالا به شکل متصل تشکیل شده است، مبتنی بر پخش نمونههایی از تلاوت و همچنین اجرای اذان، نکاتی دیگر در مورد این مقام و سایر خصایص مربوط به مقامهای تلاوت را متذکر شد.
حاجیان، مقام بیات را از جمله رایجترین موارد در اجرای اذان دانسته و در ادامه این نکته را تأکید کرد که هر قاری یا مؤذن یا حتی مرتّلی که قصد اجرای مقام بیات را دارد، الزاماً نباید هر هشت درجه آن را اجرا کند.(توضیح اینکه در قسمتهای پیشین اشاره شد، هر مقام از هشت درجه و شش پرده تشکیل شده است.)
این حافظ کل قرآن به کار بردن درجات در هر مقام در تلاوت قرآن یا اجرای اذان را منوط به اختیار قاری، مؤذن و مرتلّ قرآن دانسته و به این نکته اشاره میکند که یک قاری قرآن ممکن است در تلاوت خود بخواهد از چهار درجه، پنج درجه یا بیشتر یا حتی هر هشت درجه استفاده کند.
وی در ادامه این قسمت با پخش تلاوت آیه 43 سوره احزاب با صدای محمود علیالبناء که مخاطبان میتوانند در فیلم این قسمت آن را مشاهده کنند، نمونهای را ارائه و در آن قاری از هفت درجه در مقام بیات استفاده میکند یا با پخش تلاوت آیه 7 سوره «حجرات» با صدای «طهالفشنی» نمونهای دیگر را شاهد مثال میآورد که در آن قاری از هشت درجه موجود در مقام بیات استفاده کرده است.
حاجیان همچنین به این مورد متذکر میشود که قاری قرآن حتماً نباید در تلاوت خود ترتیب خاصی را در درجات هر مقام رعایت کند، همچنانکه در تلاوتی ممکن است به جای شروع درجات از «سیکاه» تا مثلاً «محیر»، از درجه محیر شروع کرده و تلاوت خود را به درجه «دوکاه» ختم نماید، چرا که ترتیب درجات هر مقام تلاوت صرفاً برای نظمبخشی به منظور بیان مباحث آموزشی است و در اجرا یا تلاوت قرآن، قاریان این اختیار را دارند تا از هر درجهای تلاوت خود را آغاز و به هر درجهای آن را ختم کنند.
از جمله دیگر تلاوتهایی که در ادامه مخاطبان در این قسمت از «آموزش تنغیم» شاهد آن خواهند بود، آیه 73 سوره «آل عمران» با صدای شحات محمد انور و آیه 67 سوره «زمر» با صدای محمد عمران است.
انتهای پیام