به گزارش خبرنگار ایکنا، سومین نشست از سلسلهنشستهای حکمرانی قرآنی امروز شنبه، ۴ شهریورماه با عناوین «حکمرانی قرآنی در تقابل با حکمرانی سکولار» و «نسبت حکمرانی قرآنی و نظام مسائل کشور» با حضور غلامعلی حدادعادل؛ مشاور عالی رهبر معظم انقلاب، حجتالاسلام غلامرضا قاسمیان؛ رئیس مرکز اسناد و کتابخانه مجلس و علیرضا معاف؛ معاون قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سالن غدیر وزارت ارشاد برگزار شد.
حداد عادل در این نشست با تشکر از معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به واسطه برگزاری این جلسات در کنار توجه به گسترش قرآن در جامعه گفت: آنچه که اینجا مطرح میشود اتفاقاً برآیند همه اقداماتی است که در عرصه اجرا این معاونت سعی در پیادهسازی آن در جامعه دارد و آن گسترش فرهنگ قرآنی است.
وی با اشاره به اتفاقاتی که در ماههای اخیر تحت عنوان قرآنسوزی و اهانت به قرآن شاهد آن بودهایم، گفت: کاش در کنار محکومیتها که بیشتر جنبه سیاسی داشت، این پرسش از این افراد و جریانهایی که به قرآن جسارت کردند، پرسیده شود که مگر در قرآن چه چیزی آمده که شما را به خشم آورده است؟
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی تصریح کرد: بدین صورت باید این حرکت نادرست و نابجای غربیها را تبدیل به فرصتی کنیم برای آشنایی تودههای مسلمان با عمق معارف قرآنی، و در این راستا نهادهایی همچون صداوسیما باید با حضور تولیدکنندگان قرآنشناس، برنامههایی تولید کنند و به این پرسش پاسخ بدهند که آیا آنچه بر سر مصحف شریف آمده درخور آن بوده است؟
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود، سکولاریسم را به عنوان مهمترین و گستردهترین چالش نظری و عملی در برابر انقلاب اسلامی دانست و گفت: من از سالهای قبل از انقلاب و آن زمان که دانشجوی فلسفه بودم با این واژه آشنا بودم؛ سکولاریسم هیچگاه مطلقاً به معنای نفی دین نیست، بلکه باید بدانیم که در واقع سکولاریسم نحوه تلقی دین از سوی غربیهاست و با این تعبیر باید گفت که سکولاریسم بعد از رنسانس در اروپا به دنیا آمده و مفهوم عینی پیدا کرده است.
وی به کتاب «اسلام و سکولاریسم» نوشته نقیب العطاس اشاره کرد و گفت: همان زمان یعنی در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی من در هر مجلسی که شرکت میکردم، مبتنی بر این کتاب درباره معنای جدایی دین از سیاست بحث میکردم.
وی افزود: در دنیای اسلام و یا بهتر بگویم در زمان شکلگیری حکومت اسلامی پس از رحلت پیامبر(ص)، معاویه را پرچمدار سکولاریسم میدانند؛ کسی که جدایی دین از سیاست را معتقد بود و حتی نقل معروفی است که عنوان میکند او در برابر برخی ناهنجاریهای دینی فردی، همین اندازه که مطمئن شد اقدامات او خللی در حکومت او ایجاد نمیکند، گفت که با او کاری نداشته باشند.
رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی در توضیح بیشتر مقوله سکولاریسم گفت: همین که اعتقاد به این مسئله وجود داشته باشد که دین امری فردی و شخصی است و هر شخصی در جامعه قلباً به چیزی اعتقاد داشته باشد، کافیست و در بیان عقاید خود آزاد است و در واقع دین در نیایش ایمان و اخلاق خلاصه شود، مصداق بارز سکولاریسم است.
حداد عادل در ادامه اظهار کرد: سکولاریسم میگوید دین وجود داشته باشد و دینداران در جامعه فعالیت کنند و یا حتی در مجالس و محافلی شرکت کنند و نباید مانع آنها شد، اما اگر قرار باشد این تفکر بر جامعه حاکم شود و در همه مناسبات ورود کند، اینجاست که باید مانع نضج و رشد آن شد.
مشاور عالی رهبر انقلاب افزود: براساس این تفکر اگر احکام الهی و دینی در حوزههایی همچون احکام قضایی، تعلیم و تربیت، صلح و جنگ و خیلی مسائل دیگر حتی علمی وارد شود و بخواهد آن را اداره کند، آنجاست که باید مانعش شد.
حداد عادل تصریح کرد: در غرب جلوه بارز سکولاریسم را باید در واتیکان جست؛ آنجا که وجود همه آن تشریفات و طمطراق پاپ، او حتی قادر به تبیین نظرات دینی و اما و اگرهای دینی در مورد آنها نیست و مثلاً در مورد قضیه سقط جنین موضعی منفعل دارد و در این خصوص دولت و مجلس ایتالیاست که باید تصمیم بگیرد و نظراتش را اعلام کند.
وی با اشاره به اینکه دین در جامعه اروپا همچون پرندهای محبوس در قفس است که تنها از زیبایی و احیاناًً خوش الحان بودن آن استفاده میشود، گفت: این پرنده اجازه پرواز ندارد و این بلایی است که بر سر دین در جامعه غربی آمده است و حال شما تصور کنید که با چنین رویکردی پدیدهای به نام انقلاب اسلامی بر این باور گسترده که در طی سالهای متمادی، کسی جرئت خدشه وارد کردن به آن را نداشت بروز کرده و این خدشه را وارد کند و پرونده مختومه اعلام شدن دین را در جامعه غربی مجدد مفتوح نماید؛ امری که از نظر آنها نوعی ارتجاع و بازگشت به گذشته است.
حداد عادل ادامه داد: درست در هیمن احوال است که شما میبینید شاه مخلوع ایران در سالهای بین 42 تا 57 هر جا که صحبت در مورد نقش دین در اداره جامعه به میان میآورد از آن تعبیر به ارتجاع سیاه میکند همچون مثل معروفی که میگوید کار قیصر را به قیصر واگذار و کار مسیح را به مسیح.
مشاور مقام معظم رهبری به نقش انقلاب اسلامی در مقابله با چنین عقیده جزمی و دگمی پرداخت و گفت: پدیده انقلاب اسلامی جامعه را برطبق احکام دینی اداره میکند و نه تنها در برابر اصل سکولاریسم که در برابر همه آنهایی که چنین اعتقادی هم از جامعه ماتریالیستی و هم از جامعه متدینینی که چنین تفکری دارند و با توجیه عافیتطلبی دم از خدا و خداباوری به عنوان یک امر شخصی میزنند که کسی حق تعرض و مداخله در آن را در مواجهه با هیچ فردی از جامعه را ندارد، میایستد.
وی با اشاره به اینکه میتوان به نقد سکولار از دو منظر دروندینی و بروندینی پرداخت گفت: از منظر دروندینی پرداختن به مباحث قرآنی و سیره میتواند راهگشا باشد که من در اینجا به چند نمونه از اشارات صریح قرآن بر لزوم اداره جامعه مبتنی بر دین و یا حکومت دینی اشاره میکنم.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی افزود: در قرآن تعداد زیادی آیات وجود دارد که دلالت صریح بر لزوم حکومت دینی دارند و البته تعداد زیادتری از آیات هم هستند که التزام بر حکومت دینی دارند و اشاره به این نکته میکنند که اساساً جامعه باید با محوریت حکومت دینی اداره شود که این اشارات قابل احصاء است و فرد یا جریانی که آشنا به معارف قرآنی است باید آنها را به شکل صریح و یا ضمنی احصاء کرد و دستهبندی کند.
حداد عادل عنوان کرد: یکی از این آیات قرآنی مربوط به ماجرای طالوت و جالوت است که در سوره مبارکه «بقره» و از آیه 246 به بعد به آن اشاره شده است که حتی من خاطرم هست سال 70 که در تدوین کتب درسی فعالیت میکردم و قصد داشتیم درسهایی از قرآن را وارد دروس معارفی مقطع دبیرستان کنیم، در دیدار با رهبری ایشان تأکید کردند که حتماً این داستان برای نوجوانان در قالب دروس دبیرستانی تبیین شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: آیات دیگری که میتوانیم پیرامون این بحث به آن رجوع کنیم آیه 58 به بعد سوره مبارکه «نساء» است که ابتدا لزوم امانتداری و اینکه امانت را باید به اهلش سپرد را مطرح میکند و بعد لزوم اطاعت از خدا و رسول اولیای امر را متذکر میشود که این اشاره ناظر بر این نکته کلیدی است که مرجع و مبنای نهایی برای حل اختلافات در جامعه اسلامی خدا، رسول و در یک کلام حکومت اسلامی است.
وی افزود: سوره دیگری که بر این موضوع تأکید دارد سوره مبارکه «حج» آیه 38 به بعد است؛ آیاتی که به روشن به قتال با دشمن اشاره دارد و پرسش اینجاست چگونه به غیر از تشکیل حکومت اسلامی و آماده سازی و تمرکز بر روی ساز و کار جنگی میتوان به مصاف دشمن رفت؟ که آیه 147 سوره مبارکه «آلعمران» نیز به نحو دیگری به این موضوع اشاره دارد و ورود پیامبر(ص) به عنوان مرجع و رئیس حکومت دینی به جنگ و درگیری با دشمن را به عنوان یک اصل بیان میکند.
رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود در این نشست به دلالتهای صریح و ضمنی تمامی آیات جهادی قرآن، آیات اقتصادی قرآن که در آنها به موضوع پرداخت زکات اشاره دارد و آیات حقوقی و قضایی قرآن که در آن به مقولهای مثل قصاص پرداخته، اشاره کرد و گفت: تمامی این امور و التزام و تضمینی که برای اجرای آنها وجود دارد به غیر از تشکیل حکومت دینی میسر نیست و این نشان از حاکمیت دین بر همه امور از فرهنگی و اجتماعی گرفته تا سیاسی و اقتصادی و غیره دارد.
وی بالاتر از مسئله حکومت دینی را مقوله و مسئله ولایت خواند و گفت: ولایت مبحث مهمی است که به عنوان یک ابر انگاره باید به نگریست؛ مبحثی که به وجود فرد و یا جریانی در رأس حکومت دینی می پردازد و نمونه قرآنی آن را در ماجرای حضرت موسی(ع) می توان جُست؛ درست جایی که در قرآن شاهد هستیم در حدود 20 نقطه از قرآن کریم ماجرای موسی(ع) مطرح میشود که مهمترین آنها شوریدن بر یک سلطه غیردینی به نام حکومت فرعون است که اتفاقاً طغیان نیز کرده است.
حداد عادل، «امانوئل کانت»؛ فیلسوف آلمانی را به عنوان فردی که نظریاتش زمینه ساز بروز سکولاریسم در غرب شد، معرفی کرد و گفت: البته کانت اعتقاد به معاد داشت و بیان میکرد که انسان با وجه اومانیستی آن، در این دنیا ممکن است کارهای خوب و یا بدی انجام دهد که فرصت برای پاداش و یا عقوبت آن در این دنیا وجود نداشته باشد و در نتیجه باید دنیای دیگری برای حسابرسی او وجود داشته باشد که در آثارش تحت عنوان «عقل محض»، «عقل عملی» و «عقل حکم» مشهود است.
وی در پایان سخنان خود پس از استماع نظرات برخی از حضار که پیرامون مبحث سکولار، دقایقی صحبت کردند، گفت: اینکه ما دین را چگونه در جامعه معرفی کنیم که براساس آن عدهای گرایش به سکولار پیدا نکنند خیلی مهم است، اما مهمتر از آن این است که مطمئن باشید غرب با تمام قوا میخواهد کاری انجام بدهد که انقلاب اسلامی در ایجاد یک حکومت دینی مشخص شکست بخورد.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی سخنان خود را اینگونه خاتمه داد و گفت: تمام این صحبتهایی که در تأکید سکولاریسم از زمان رنسانس در غرب مطرح میشود حول این مسئله است که وحی نادیده گرفته شود، وجود خدا در مناسبات بشری عادی و ساده انگاری شود و به جای آزادی قرار گیرد؛ یعنی اینکه انسان آن طور که دلش میخواهد آزاد و رها و بدون درنظر گرفتن هیچ مبدأ و مرجعی زندگی تصادفی و بیهدف داشته باشد.
انتهای پیام