به گزارش ایکنا، سوره حجرات چهلونهمین سوره قرآن کریم است که ۱۸ آیه دارد. این سوره از جمله سورههای مدنی قرآن محسوب میشود. نام این سوره از آیه چهارم گرفته شده است: «إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ؛ كسانى كه تو را از پشت اتاقها(ى مسكونى تو) به فرياد مىخوانند، بيشترشان نمىفهمند». حجرات جمع «حُجره» و به معنای اتاقهاى متعدد است.
این سوره دربردارنده دستورالعملهای اخلاقی و وظایف دینی و اجتماعی مؤمنان است، بنابراین بخشهاى مختلف اين سوره را اينگونه میتوان خلاصه كرد.
بخش اول: آيات آغاز سوره، آداب برخورد با پيشواى بزرگ اسلام پيغمبر اكرم(ص) و اصولى را كه مسلمانان در محضر او بايد به كار بندند، بيان میكند.
بخش دوم: مشتمل بر يک سلسله اصول مهم «اخلاق اجتماعى» چون آداب مربوط به نحوه ارتباط افراد با یکدیگر در جامعه، ارائهدهنده ملاک برتری افراد بر دیگران، حاکمیت نظم در جامعه و زندگی سعادتمندانه است.
بخش سوم: دستوراتى است كه مربوط به چگونگى مبارزه با اختلافات و درگيریهايى است كه احياناً در ميان مسلمانان روى میدهد.
بخش چهارم: از معيار ارزش انسان در پيشگاه خدا و اهميت مسئله تقوا سخن میگويد.
بخش پنجم: روى اين مسئله تأكيد دارد كه ايمان تنها به گفتار نيست، بلكه بايد علاوه بر اعتقاد قلبى، آثار آن در اعمال انسانى و در جهاد با اموال و نفوس آشكار شود.
بخش ششم: آخرين قسمت اين سوره از علم خداوند و آگاهى او از همه اسرار نهان عالم هستى و اعمال انسانها سخن میگويد كه در حقيقت به منزله ضامن اجرایی براى تمام بخشهایىست كه در اين سوره آمده است.
سعید حاجیان، مدرس، حافظ کل و دارنده مدرک درجه یک تنغیم از شورای عالی قرآن، در چهارمین قسمت درسگفتار بیان نکاتی درباره حفظ و مفاهیم سوره حجرات، چنین میگوید: «حفاظ باید از حافظه شنیداری، بصری و بینایی همزمان استفاده کنند. با شنیدن ترتیل قرآن و انس با آن، استانداردهای لازم از لحاظ صوت و لحن و وقف و ابتدای آیات را نیز بهتر درک خواهیم کرد.
حافظه بصری یعنی حفاظ مصحف مناسبی داشته باشند تا به دقت به مصحف نگاه کنند، حتی حفاظ کل باید پیش از انجام برنامه مرور با چشم مرور کنند و آیات قرآن را با چشم ببینند و از آنها تصویربرداری کنند و به ذهنشان بسپارند. این کار به حفظ آیات بسیار کمک میکند.
تلاوت آیه 12 سوره حجرات توسط محمود خلیل الحصری
در ادامه مفاهیمی را درباره آیه 12 سوره حجرات بیان میکنم.
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يَغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيُحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يَأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيْتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ.»
خطاب این آیه افراد مؤمن است. افرادی که خدا را پذیرفتهاند، امر رسول خدا(ص) را پذیرفتهاند و تابع قرآن هستند و ائمه(ع) را دوست دارند و به ولایت پذیرفتهاید. در ادامه متذکر شده است که از بسیاری از گمانها دوری کنید. برخی به اطرافیانشان بدگمان هستند. اگر فردی به این آیه عمل و از گمانهای بد اجتناب کند، ارتباطش با اطرافیان همراه با محبت است و بسیاری از جداییها رخ نخواهد داد، چراکه بدبینی در زندگی شخصی و خانوادگی موجب جدایی میشود.
برخی از گمانها گناه است، همانطور که با جسم از خداوند اطاعت و مرتکب گناه میشویم، با مشاعر باطنی چون خیال نیز میتوانیم گناه کنیم یا اطاعت انجام دهیم. اگر فردی خیالهای خوب داشته باشد، همان طاعت است و اگر فردی گمانهای بدی کند، مرتکب گناه شده است.
در ادامه آیه میفرماید: «وَلَا تَجَسَّسُوا»؛ فرد نباید در مورد جزئیات زندگی و امور افراد تجسس کند، چراکه قرآن ما را از تجسس نهی کرده است. پس براساس مضامین این آیه موظفیم که از بسیاری گمانها نسبت به افراد اجتناب کنیم و تجسس نکنیم.
انشاءالله خداوند توفیق ترک دو مورد فوق را به ما عنایت کند.»
انتهای پیام