اگر آیت‌الله طالقانی زنده بود، شاید جنگی رخ نمی‌داد
گروه هنر ــ فرزند آیت‌الله طالقانی در آیین رونمایی از مستند «یاد طالقانی» گفت: شاید اگر پدرم زنده بود، جنگی اتفاق نمی‌افتاد، زیرا او با اشغال سفارت امریکا مخالفت می‌کرد و امریکا نیز به صدام اجازه حمله به ایران را نمی‌داد.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ آیین رونمایی از مستند «پدر طالقانی» با حضور محمدرضا کائینی، منتقد و کارشناس، اباذر صالحیان، تهیه‌کننده و مهدی طالقانی، فرزند آیت‌الله طالقانی، عصر امروز 4 اردیبهشت‌ماه در خانه مهر رضا برگزار شد.
در ابتدای جلسه، مهدی طالقانی ضمن تشکر از سازندگان این مستند، اظهار کرد: من یک ایراد نسبت به این مستند دارم و آن اینکه گریم شخصیت‌ها چندان واقعی نیست؛ به ویژه درباره شخصیت طالقانی شبیه‌سازی خوبی را نمی‌بینیم.
وی افزود: خانواده ما شبیه خانواده دیگر روحانیون نبود، بلکه همانند یک خانواده عادی بود که هر فرزند اعتقاد و بیان خود را داشت. آیت‌الله طالقانی 10 فرزند داشت که هر کدام به نوعی سعی کرده پدرش را توصیف کند؛ برای همین ممکن است نگاه من با نگاه خواهرانم متفاوت باشد. آیت‌الله طالقانی معتقد بود همه حرف‌ها باید شنیده شود و حتی سخن مخالف را نباید نادیده گرفت. به همین دلیل، باورم این است که اگر او زنده بود، امکان داشت برخی اتفاقات رخ ندهد. برای مثال، از نگاه من او اجازه نمی‌داد سفارت امریکا اشغال شود و در ادامه امریکا عراق را تشویق به جنگ کند. این نظر من است هرچند ممکن است عده‌ای آن را قبول نداشته باشند.
وی تأکید کرد: حرف من همیشه این بوده که طالقانی را همان‌گونه که هست، بشناسید، نه به آن چیزی بیفزاید و نه چیزی از آن کم کنید.
اباذر صالحیان، تهیه‌کننده این مستند نیز گفت: من و کارگردان از نسل بعد از انقلاب هستیم و به همین دلیل توفیق نداشتیم که آیت‌الله طالقانی را از نزدیک ببینیم و درک کنیم. برای ساخت این مستند، با طیف‌های مختلفی حرف زدیم. به همین دلیل هم سخنان نهضت آزادی و هم طیف‌های دیگر در این مستند شنیده می‌شود و حتی راوی این کار یک ساواکی است.
وی درباره حامی مالی این مجموعه مستند گفت: موسسه اوج و شبکه افق حمایت‌‌کننده‌های این پروژه هستند. در ابتدا اوج از ما خواست طرحی را برای ساخت یک مستند برگرفته از یکی از شخصیت‌های انقلاب به آنها بدهیم. من و کارگردان، آیت‌الله طالقانی را پیشنهاد کردیم. خوشبختانه اوج با آن موافقت کرد و ساخت مستند آغاز شد. یک نکته‌ای را باید متذکر شوم و آن هم حضور اوج به عنوان تهیه‌کننده به این معنا نبود که فیلم بدون محدودیت مالی است، بلکه در مواقعی ما با محدودیت‌هایی هم مواجه بودیم.
صالحیان تأکید کرد: اصل فیلم 200 دقیقه است و نسخه‌ای که هم‌اکنون نمایش داده شد، شکل سینمایی آن بود، اما نسخه کامل به زودی از سیما پخش خواهد شد. درباره شخصیت طالقانی، نکته‌ای را لازم به ذکر می‌دانم؛ اینکه بعد از ساخت این مجموعه، به شدت به شخصیت طالقانی علاقه‌مند شدم، زیرا بزرگی و عظمت او پهنه گسترده‌ای دارد.
وی ضمن گلایه از برخی نامهربانی‌ها گفت: متأسفانه ما تنها شعار حمایت از مستند‌های انقلابی را می‌دهیم، اما در عمل چیز دیگری را می‌بینیم. برای مثال در ساخت این مستند، ما با مخالفت‌های مواجهه شدیم، چون عده‌ای نمی‌خواهند آثاری با محوریت افرادی چون آیت‌الله طالقانی ساخته شود. وقتی از نامهربانی نسبت به برخی شخصیت‌های انقلاب حرف می‌زنم، نباید اشتباه برداشت شود که ما دستخوش سانسور و ممیزی شدیم، چون واقعا این‌گونه نبود و خوشبختانه در نحوه شخصیت‌پردازی مد نظر ما کوچک‌ترین دخالتی صورت نگرفت.
بخش دیگری از این جلسه به سخنان محمدرضا کائینی، منتقد و کارشناس اختصاص داشت. وی در این نشست اظهار کرد: بعد از فوت آیت‌الله طالقانی، مخالفان و حتی کسانی که با طالقانی مشکل داشتند، شروع به مصادره کردن او کردند. برای مثال، سازمان مجاهدین خلق یکی از این دسته‌ها بود، در صورتی که طالقانی با آنها نزدیکی نداشت. طالقانی متعلق به همه مردم ایران است.
وی با بیان اینکه ساخت فیلم درباره افرادی چون آیت‌الله طالقانی نیاز به دانش کافی دارد، تأکید کرد: یکی از دلایلی که باعث شده درباره طالقانی آثار زیادی تولید نشود، دانشی است که برای تولید چنین کارهایی نیاز است.
این کارشناس درباره تغییراتی که در انقلاب به وجود آمده، اظهار کرد: هر انقلابی در ابتدا فعال و پویا است، اما در ادامه محافظه‌کار می‌شود. درباره آزادی بیان معتقدم با فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی، آزادی بیان شکل بسیار خوبی پیدا کرده است. نکته دیگر اینکه پیام بزرگانی چون طالقانی به تاریخ و زمانی خاص خلاصه نمی‌شود، بلکه در هر مقطعی می‌توان به اندیشه‌های پویای این بزرگان اتکا کرد.
کائینی که در این پروژه به عنوان مشاور حضور داشته، درباره مراحل تحقیقی مجموعه گفت: جلسات مطالعاتی این کار کاملاً دقیق و علمی بود. ما نزدیک به 20 جلسه نیز گفتگو‌های مفصل با نزدیکان طالقانی و صاحب‌نظران داشتیم. البته ممکن است در برخی جاها اشتباهاتی هم وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه مستند «پدر طالقانی» فضای کلی از زندگی این شخصیت انقلابی را تصویر می‌کند، گفت: همان‌گونه که در مستند شاهدیم، از کودکی تا بزرگی و در ادامه درگذشت آیت‌الله طالقانی در مستند تصویر شده است. این کار به نحوی بوده که هر فرد بعد از تماشای این اثر بتواند تا حدی با شخصیت طالقانی آشنا شود. درباره طالقانی می‌خواهم نکته‌ای دیگری را بیان کنم و آن اینکه آدم‌هایی نظیر طالقانی جزء افرادی بودند که حرف‌شان را همه مردم درک می‌کردند.
در انتهای این مراسم، فرزند آیت‌الله طالقانی تأکید کرد: همان‌گونه که گفتم پدرم معتقد بود سخنان همه را باید شنید، حتی حرف‌های مخالفان نیز باید اجازه بازگو کردن داشته باشد. اتفاقی که متأسفانه که در زمان حال کمتر رخ می‌دهد.
یادآور می‌شود در این مراسم و قبل از جلسه پرسش و پاسخ، مستند «پدر طالقانی» به نمایش درآمد.
انتهای پیام
