حکایت خرده نان‌های سفره افطاری همدانی‌ها و حاجت روزه‌داران
گروه جامعه ــ به باور مردم هر فردی که بتواند خرده نان‌های سفره افطاری را تا آخر ماه مبارک رمضان جمع کند و تا روز عید قربان آن را نزد خود نگهدارد و آنها را در آبگوشتی که از گوشت قربانی در عید قربان تهیه می‌شود، بریزد و سپس بخورد، خداوند تمام آرزوها و نیازهای وی را برآورده می‌کند.
به گزارش ایکنا؛ در بررسی آداب و رسوم استان‌ها و اقوام مختلف در ماه مبارک رمضان به استان همدان رسیدیم. قدمت سنت‌های ویژه ماه مبارک رمضان در همدان به تاریخ اسلام برمی‌گردد. همه ساله مردم استان همدان چند روز مانده به آغاز رمضان به استقبال این ماه می‌روند، که این استقبال، آئین پیشباز از ماه رمضان نامیده می‌شود. این آئین بدین صورت است، که مردم برای آمادگی هر چه بیشتر برای گرفتن روزه در ماه مبارک رمضان، روزهای اول، پانزدهم و آخر ماه شعبان را روزه می‌گیرند. مردم همدان باور دارند، افرادی که این سه روز را روزه بگیرند، اجر و ثواب آن برابر با روزه یک ماه رمضان است. این اعتقاد به حدی در نزد مردم همدان ریشه دارد، که بیشتر آنان این سه روز را روزه می‌گیرند.
کلوخ اندازان
یکی دیگر از آداب و رسوم اهالی همدان کلوخ اندازان نام دارد. مردم استان روز آخر ماه شعبان را کلوخ اندازان می‌گویند، در این روز مردم شادی‌کنان با تهیه و پخت غذایی مخصوص به‌نام کباب سرداشی سفره خود را برای اطعام نیازمندان و فقرا پهن می‌کنند. همدانی‌ها کباب سرداشی را از مخلوط گوشت چرخ کرده، سیب زمینی، پیاز، تخم‌مرغ، ادویه و گوجه فرنگی تهیه می‌کنند، مراسم کلوخ اندازان از اول تا پایان روز آخر شعبان ادامه دارد و پس از آن مردم، آماده روزه‌داری در ماه مبارک رمضان می‌شوند.
کودکان همدانی روزه قلاغی می‌گیرند
مردم همدان به روزه نیمه روز و روزهای که در آن بچه‌ها از هنگام سحر تا اذان ظهر روزه خود را نخورند، روزه قلاغی می‌گویند.
از دیگر آداب مخصوص این ماه در همدان آئین توزیع آجیل مشکل‌گشا است، به عقیده مردم اگر ماه مبارک رمضان در روز چهارشنبه آغاز شود، این ماه بسیار پر برکت و خوش یمن خواهد بود. بر‌همین مبنا زنان با خرید و بسته‌بندی آجیل مشکل گشا هنگام افطار به قصد نیت و طلب حاجت به مسجد می‌روند و پس از اقامه نماز مغرب بین زنان نمازگزار تقسیم می‌کنند. مردم همدان معتقدند، هر کس مراد و حاجتی داشته باشد با پخش و توزیع آجیل مشکل گشا، خواسته‌هایش برآورده می‌شود.
جمع‌آوری خرده‌های نان سفره افطاری
یکی دیگر از رسوم مردم همدان در ماه مبارک رمضان جمع‌آوری خرده‌های نان سفره افطاری است، به باور مردم هر فردی که بتواند خرده نان‌های سفره افطاری را تا آخر ماه مبارک رمضان جمع کند و تا روز عید قربان آن را نزد خود نگهدارد و آنها را در آبگوشتی که از گوشت قربانی در عید قربان تهیه می‌شود، بریزد و سپس بخورد، خداوند تمام آرزوها و نیازهای وی را برآورده می‌کند.
فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس
یکی از آئین‌های جالب توجه مردم استان همدان فرستادن افطاری توسط داماد به خانه عروس است، مطابق این سنت دیرینه در ماه رمضان جوان دارای نامزد، باید افطاری نامزدش را به خانه پدر عروس ببرد، این افطاری شامل چند قرص نان، گرده دو زرده، برنج، روغن حیوانی، یک عدد مرغ و یا ماهی، سیب سرخ، شیرینی انگشت پیچ و میوه‌های فصل است.
همدانی‌ها در ماه رمضان چه خوراکی‌هایی می‌خورند؟
روزه داران معمولا افطار خود را با نان، پنیر و سبزی، گرده انگوشت پیچ و کماج و مانند ان باز می‌کردند و پس از خوردن قنداق(قنداب) یا چای شیرین به خوردن غذاهایی که برای افطار اماده شده بود می‌پرداختند، غذاهای افطار را بیشتر، حلیم، آش رشته، حلوا، کوفته، شامی کباب و غیره تشکیل می‌داد.
غذاهای سحری را اغلب آبگوشت، چلو مرغ، چلو خورش، مخمل پلو(مخلوطی از برنج و رشته بو داده) و ... تشکیل می‌دهد. در پای سفره افطار نیز یک بشقاب زولبیا و بامیه شیرینی مخصوص ماه رمضان است وجود دارد.
شیرینی‌های حلوا زرده که به نام همدان به ثبت ملی رسید و همچنین کماج همدان، انگشت پیچ، شیرمال یوخا، نان روغنی، گرده و غیره از شیرینی های معروف همدان در ماه مبارک محسوب می‌شوند.
در این میان یکی از سوغاتی‌های پرطرفدار در رمضان همدان که سفره‌های افطار را سفیدی برکت می‌بخشد «انگشت پیچ» است. نام خاص آن بر مبنای خاصیتی است که این شیرینی سنتی دارد و کش آمدن آن هنگامی که انگشت بر آن می‌پیچد را یادآور می‌شود چرا که در گذشته‌های دور که تولید این محصول رونق داشته برای مصرف آن از انگشت استفاده می‌کردند. به این صورت که انگشت خود را در ظرفی که آغشته به انگشت پیچ بود می‌پیچیدند چون در آن زمان استفاده از قاشق و چنگال مرسوم نبوده است، این سوغاتی شیرین که طرفدار بسیاری هم دارد، بیشتر به دلیل تأمین قند خون روزه داران در همدان رایج شده و در ماه مبارک رمضان تهیه می‌شود.
علاوه بر این در شهرها و روستاهای استان همدان مرسوم است که پس از پایان ماه مبارک رمضان و در روز عید فطر در تمام خانه‌ها «آش رشته » پخته شود، زیرا به اعتقاد مردم، پس از یک ماه روزه داری ، خوردن این غذای آبکی بسیار سودمند است.
انتهای پیام
