علی بداشتی، دانشیار دانشگاه قم در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا) از اهتمام خود به انجام دو پروژه کلامی به طور همزمان خبر داد و گفت: «تاریخ کلام امامیه» عنوان کتابی است که با همکاری انجمن تاریخ اسلام و جهان نگارش آن را آغاز کردهایم. محتوای کتاب، تاریخ متکلمین از قرن اول تا به امروز را بررسی میکند. این انجمن زیر نظر آیتالله سیدمحمد خامنهای فعالیت میکند.
وی در ادامه افزود: یکی از مشکلاتی که در نگارش کتاب با آن مواجه شدیم، کمبود منابع معتبر در این زمینه است. متاسفانه ما از قرن اول و دوم منبع معتبر و منسجمی از کلام امامیه در دست نداریم و همین مسئله کار ما را دشوار کردهاست . به همین خاطر از منابع روایی که در اختیار داریم سعی کردهایم بحثهای کلامی را استنباط و استخراج کنیم و متکلمین این دوره را شناسایی و کتابهای تاریخی و کلامی که طور پراکنده آمدهاست را جمع آوری کنیم.
این استاد دانشگاه گفت: کلام امامیه نشات گرفته از قرآن، روایات نبوی، روایات ائمه معصومین و اندیشههای متکلمین پیرامون مسائل عقلی است. دو بحث کلی در خصوص کلام امامیه مطرح میشود. نخست بحث تبیین کلام است و دوم پاسخ به شبهات و نقدهایی که در کلام امامیه مطرح شدهاست. به عنوان نمونه، شیعه امامیه، امامت را امر الهی میداند و قائل به نص است.
بداشتی اظهار کرد: از سوی دیگر مصادیق امامت در این کتاب بسیار مورد توجه قرار است. به این معنا که چرا بعد از امیر المومنین علی(ع) که به نص رسول خدا به امامت رسید، دو برادر از یک خانواده امام شدند و چرا در مواردی فرزند بزرگتر و گاهی فرزند دوم به امامت منصوب میشد؟ در واقع نحوه گزینش امام از میان فرزندان امام به خصوص امامانی که فرزندان بسیاری داشتهاند، چگونه بود؟ به طور خلاصه سعی کردهام بحث امامت را با توجه به آیات و روایاتی که از پیامبر و ائمه رسیده است، بررسی کنیم.
دانشیار دانشگاه قم گفت: عنوان پروژه دیگر من «بررسی تطبیقی تاریخ کلام امامیه و سلفیه» است که بخش زیادی از این کتاب به صورت سلسله مقالات در نشریه «میقات حج» ارگان مخصوص سازمان حج و زیارت در شمارههای 88 تا 82 چاپ شدهاست که قرار است مجموعه کامل این مقالات به اضافه مقالاتی که در دست کار دارم به صورت کتاب مجزی در آینده نه چندان دور منتشر شود.
وی در آخر افزود: البته سال گذشته کتابی با عنوان «توحید و صفات» از بنده چاپ شد که در آن کتاب به صورت تفصیلی دیدگاههای امامیه را شرح دادم.