کلام والای امام علی(ع) باید در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها تشریح و بیان شود
گروه ادب: رئیس بنیاد نهج‌البلاغه در نشست امیرالمؤمنین(ع) و نهج‌البلاغه که در سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب برگزار شد، عنوان کرد: کلام والای امام علی(ع) و نهج‌البلاغه باید در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها تشریح و بیان شود.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، نشست امیرالمؤمنین(ع) و نهج‌البلاغه، عصر روز، 17 اردیبهشت‌ماه با حضور آیت‌الله سیدجمال‌الدین دین‌پرور، رئیس بنیاد نهج‌البلاغه، مصطفی دلشاد تهرانی، مدیر گروه نهج‌البلاغه دانشکده حدیث دانشگاه تهران و بخشعلی قنبری، عضو هیئت علمی گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی در سرای اهل قلم نمایشگاه کتاب برگزار شد.
آیت‌الله دین‌پرور در این نشست عنوان کرد: جاذبه نهج‌البلاغه به پدیدآورنده آن باز می‌گردد. امام علی(ع) شخصی بود که علاوه بر جنبه معنوی، از نظر علمی و محتوا در سطح بالایی قرار داشت و از نظر بلاغت و بیان در اوج جای داشت.
وی با تأکید بر اینکه حضرت امیر(ع) حقایق را با زبانی شیوا بیان می‌کرد، ادامه داد: حضرت مسائلی را که انسان به آنها نیازمند است بر اساس علوم الهی بیان کرد.
نهج‌البلاغه باید منبع الهام‌گیری حکومت اسلامی باشد
آیت‌الله دین‌پرور ادامه داد: مبانی والای نهج‌البلاغه باید در دوران حکومت اسلامی به کار گرفته شوند، اگر چنین نشود، مهجوریت ادامه پیدا می‌کند. در این دوران، منبع الهام‌گیری حکومت اسلامی باید نهج‌البلاغه باشد.
وی افزود: بعد از انقلاب، نهج‌البلاغه در حوزه بیان و گفت‌وگو مطرح شد، ولی در حوزه عمل کمتر این موضوع مطرح است. خداشناسی و معرفت‌الله نیاز امروز جامعه ماست. در نهج‌البلاغه بیانات ویژه‌ای درباره معرفت‌الله آمده و این اثر کتاب فلسفی و کلامی نیست. نهج‌البلاغه باید در دانشگاه‌ها، حوزه‌ها و همه مراکز تشریح و بیان شود.
رئیس بنیاد نهج‌البلاغه با اشاره به خطبه 90 اظهار کرد: مردم با این خطبه و مبانی والای آن آشنا نیستند و تصور می‌کنند کلام والای این کتاب از سطح درک آنها فزون‌تر است. حال آنکه باید کلام والای حضرت امیر(ع) در میان افراد جامعه مطرح شود. مردم نکات ریز اعتقادی و عرفانی را به خوبی درک می‌کنند. از این رو این مبانی را باید به آنها ارائه کرد تا بتوانند در زندگی خود از آن بهره بگیرند.
وی تصریح کرد: اگر ذهن و اندیشه انسان با معارف اسلامی آشنا شود، اثرش را در بازار و دانشگاه می‌گذارد. از این رو اگر ما مبانی والای کلام حضرت امیر(ع) را به گوش مردم برسانیم، از آن متابعت می‌کنند.
جایگاه نهج‌البلاغه پس از قرآن کریم
مصطفی دلشاد تهرانی نیز عنوان کرد: نهج‌البلاغه در میان فرهنگ اسلامی بعد از قرآن تنها کتابی است که بیش از هر کتاب دیگری به آن توجه شده؛ کتابی که منشأ پیدایش سه هزار اثر شده است.
وی در ادامه یادآور شد: مردم تصور می‌کنند که نهج‌البلاغه فقط یک کتاب است، در حالی که یک کتابخانه است و قابلیتی دارد که منشأ چندین خیر است؛ اینکه تولید دانش‌های ویژه با آن میسر است. بیشترین نسخه‌های خطی درباره کتب حدیثی درباره نهج‌البلاغه است. بر این اساس می‌توان گفت منشأ نسخه‌شناسی شده است.
بیشترین نسخه‌های خطی درباره کتب حدیثی درباره نهج‌البلاغه است
دلشاد ادامه داد: این اثر منشأ پیدایش دانش واژه‌شناسی شده است. بعد از قرآن، کتابی وجود ندارد که هم تراز با نهج‌البلاغه از این ویژگی برخوردار باشد. دانش مطرح شده در نهج‌البلاغه بسیار وسیع است و ویژگی بلاغی این اثر، منشأ دانش وسیع است.
وی با بیان اینکه نهج‌البلاغه کتابی کامل است، اظهار کرد: حضرت امیر(ع) شخصیتی جامع داشت و در هر علمی، صاحب نظر و دانش بود. حوزه‌های معارف نهج‌البلاغه بی‌نظیر است.
دلشاد گفت: علم نهج‌البلاغه سه بخش گسترده دارد؛ مباحث پیرامونی، ساختاری و معارفی. در مباحث پیرامون، مطالبی مطرح می‌شوند که با نهج‌البلاغه مرتبط هستند همانند شناخت ترجمه و شرح و مصادیق و مستدرک‌های نهج‌البلاغه و کتاب موضوعی و نسخه‌های نهج‌البلاغه و نقد آنها.
وی افزود: در مباحث ساختاری می‌شود تحقیق را مطرح کرد همچون صنایع ادبی، مجاز، موسیقی، نظم، هندسه کلام که هر کدام جای گسترش و انشعاب دارد. مباحث معارفی نیز بیشترین گنجایش را دارند. مباحث اعتقادی، معادشناسی، خداشناسی، انسان‌شناسی و ... که هر کدام زیرمجممومعه گسترده دارد.
دلشاد عنوان کرد: امام علی(ع) معتقد است که اگر دروغ در حکومتی مطرح شود، فساد ایجاد می‌شود. این گزاره‌ها راهگشاست و نهج‌البلاغه سرشار از چنین گزاره‌هایی است که متأسفانه گوش شنوا و عملی برای انجام آن وجود ندارد.
خودبیگانگی در میان انسان‌ها
قنبری نیز عنوان کرد: با نگاه به خطبه 28 نهج‌البلاغه که کوتاه‌ترین خطبه است، این سؤال مطرح می‌شود که چطور باید زندگی کنیم؟ مبانی جهان‌شناسی سبک زندگی در این کتاب مطرح است.
وی ادامه داد: درباره اصولی زندگی مطلوب، چند اصل مطرح است؛ اینکه دنیا جای تن آسایی نیست، بلکه یک‌سره محل کار و کوشش است. همچنین دنیا جای کوشیدن است. در خطبه 28 نهج‌البلاغه تأکید شده است که زیستن برای آخرت در دنیا هم نتیجه‌بخش است.
قنبری با بیان این مطالب افزود: حضرت امیر(ع) تأکید داشتند که انسان علاوه بر اشتغال به کارهای این جهان، نباید از یک نکته غفلت کند و آن توجه به خود است. امام علی(ع) در این‌باره می‌گوید که آیا کسی هست که پیش از آمدن مرگ از خود سؤال کند؟ در اینجا بحران خودبیگانگی در میان انسان‌ها مطرح است.
وی با تأکید بر اینکه ما باید میان خود و جامعه در نوسان باشیم، گفت: آخرین اصل در نهج‌البلاغه از منظر حضرت امیر(ع) این است که ایشان انسان عمل‌گرایی است و اصل اقدام را پیش از وقوع حادثه مطرح می‌کند.
قنبری عنوان کرد: سبک زندگی امام، سبک زندگی تمام است؛ یعنی قرار نیست در زندگی مسئله‌ای را تعطیل کنیم و زندگی فقط به عبادت، علم و دانش و ... اختصاص پیدا کند. این موضوع مطلوب نهج‌البلاغه نیست. از این رو اگر خداوند خصلتی را در وجود ما به ودیعه نهاده است، باید آن را شکوفا کنیم.
